Deri Pazarı - Kapalıçarşı

Kapalıçarşı - 2012

Belki dikkatinizi çekmiştir, fotograf makinası, yazılarımda üstünde durmadığım bir konudur. Bunun temel nedeni makinanın önemsiz olduğuna samimiyetle inanmamdır. Öte yandan, makina önemlidir de! Çelişki gibi görüneni açıklamaya çalışayım. Önemsiz olan şey X veya Y markası mı kullandığımız. Önemli olansa makina ile ne kadar rahat ve ne kadar akıcı olduğumuz. Rahat ve akıcı biçimde kullandığımız bir makina olduğu anda bunun hangi marka veya hangi tip olduğu bence önemsiz.

Makina ile “rahat” olmamızdan sadece ayarlarını hızlı yapabilmeyı falan kastetmiyorum. Özellikle insan/sokak fotografı gibi fotografçının dışarıdan gelen bir “yabancı”, bir “ne idüğü  belirsiz”, hatta bir tehdit olduğu ortamlarda makinayı asıl önemli kılan şey “rahat” kelimesinin altında yatan diğer anlamlar:

- Makinayı gözüme kaldırdığım zaman tehdit olarak algılanıyor muyum? Mesela büyük bir makinanın üstünde bazuka gibi bir objektif birçok ortamda rahatsızlık verebilir, doğallıklar bozulabilir, en kötü ihtimalle dayak yeriz J

- Makinayı kullanırken ben rahat mıyım, kendimden emin miyim, bir “zen” ruh hali içinde miyim? Değilsem bu çok çabuk hissedilir ve yine tehdit olarak algılanabilirim, doğallık bozulur. Yukarıda bazuka gibi bir objekifin tehdit olarak algılanabilmesinden bahsetmiştim. Ama kimi fotografçılar böyle ekipmanla bile o kadar rahat, o kadar kendinden emindir ki, karşısındakine bu rahatlığını hissettirir ve bir problem yaşanmaz. Elbette burada makinadan çok fotografçının kişilik özellikleri daha önemli bir parametre.

Fotograflarımda insan öne çıktığı için kendimi sessiz ve “alçakgönüllü” makinalarla daha rahat hissediyorum. Genelde eski ve demode görünen,  çok göze batmayan rangefinder veya TLR tipi makinalar oluyor bunlar. Gerçi orta format Rolleiflex TLR bazen beklemediğim şekilde  ilgi odağı da olabiliyor,  tanımadığım insanlar nostaljik nedenlerle yanıma gelip muhabbet ediyorlar (“eskiden dedem bunlarla şöyle şöyle güzel resimler çekmişti…”) J

Bu fotografta ben kadrajı kurarken bir esnaf gelip tabureye oturdu. Sakin, telaşsız netledim, kadrajı bir daha kontrol ettim, makinanın kayışını gererek kucağımda iyice sabitledim,  tadını çıkara çıkara deklanşöre bastım, filmi sararken de içimden amcaya teşekkür ettim….Rolleiflex TLR ile kendimi rahat hissediyorum (jilet gibi keskin, harikulade bir objektifinin olması da fena değil yani).

Meraklısı için teknik detaylar:

Ilford Delta3200 filmi EI1000’de pozlayıp stok ID-11’de 10.5 dakika yıkadım.

Gayet kolay bir düz baskı istediğim tonları ve kontrastı verdi. Düz baskı iyi görünüyorsa daha fazla kasmaya gerek yok. David Vestal’in dediği gibi: “Düz baskıya bir şans tanıyın”.

 1+9 sulandırılmış Kodak Rapid Selenium Toner ‘de yaklaşık 6 dakika tonlanmış baskı: