Uçmakdere - Portre

Marmara Denizi'nin kuzey kıyısındaki, şaraplık üzümleriyle adından söz ettiren Uçmakdere köyünün kahvesinde çaylarımızı yudumlar ve insanlarla muhabbet ederken çekilmiş bir portre.

Meraklısı için kontakt baskı:
Bir yılı aşkın süredir bu blogu yazıyorum ama nedense çok önemli kontakt baskı konusuna hiç değinmemişim. Gerçi hiç kontakt baskı yapmadan idare edenler de var. Lafımı şöyle değiştireyim: kontakt baskı *benim* için çok önemli. Niçin? Kontakt baskı ile en başta negatif değil de pozitif fotograf görüyoruz. Ve bu pozitifleri otobüste, vapurda endişe etmeden yanımızda taşıyabilir, patlıcan musakka yerken bile çıkartıp inceleyebiliriz. Üstüne musakkanın yağı mı damladı? Sorun değil, negatifi sağlamda, en kötü ihtimalle bir kontakt baskı daha yaparız.

Camcıya kestirdiğimiz bir cam parçası ile kontakt baskı yapabiliyoruz. Kontakt baskı için özel aletler falan var ama bence tümüyle gereksiz. Kart olarak ben 20x25cm plastik Ilford Multigrade kullanıyorum. Marjörü kenara koyup onun yerine agrandizör tablasına bu kartı yerleştiriyorum. Üstüne 6 karelik şeritler halinde kestiğim negatifleri aşağıdaki fotograftaki gibi alta alta diziyorum. 36 karelik 6 şerit bir karta sığıyor. Eğer 37 veya 38 kare çıktıysa bunları küçük kestiğim ayrı bir karta yerleştiriyorum.

Negatifleri yerleştirdikten sonra cam levhayı üstüne kapatıyorum.

Dikkat ederseniz camın kenarında siyah teyp var. Bunu kartın sağında negatiflerin kapatmadığı fotograf kartını  örtmek ve baskıda beyaz çıkmasını sağlamak için yapıyorum. Biraz aşağıda nedeni anlaşılacak.

Agrandizör kafasını kartın tamamını kapsayacak ışık verecek şekilde kaldırıyorum. Ben hep en yükseğe çıkartmayı tercih ediyorum. Artık hazırız; kağıda yapışık negatiflerin üstüne ışık düşürdüğümüz ve kartı geliştirdiğimiz vakit kontakt baskı hazır olacak.

Deneme yanılma ile bulacağımız bir poz süresi ve kontrast değeri ile kartı pozladıktan sonra kontakt baskımız hazır:

Deneme yanılmaları bütün kart yerine bir iki negatif parçası ve küçük küçük kestiğimiz kart parçaları ile yapmak daha hızlı ve tasarruflu olur.

Kontakt baskının kenarında yazı olan kısım işte teyple kapatıp pozlanmamasını sağladığım kısım. Yani film ile ilgili birtakım notlarımı - ne zaman, nerde çektiğimi, hangi film banyosunu kullandığımı vb - yazmak için böyle birşey yapıyorum.

Kontakt baskıya bakmak ile ilgili son zamanlarda bir kitaptan öğrendiğim küçük bir tüyo var. Beyaz bir kart parçasının ortasına ~24x36mm ebatlarında kestiğiniz bir delik ile minik bir paspartu yapıp kontakt baskıdaki fotograflara bu şekilde bakarsanız algınızın ve aklınızın biraz farklı çalışmaya başladığını göreceksiniz: birden her fotograf 36 karelik bir kalabalığın içinden sıyrılacak, izole bir biçimde incelenebilecek. Ben bunu ilk okuduğumda pek umursamamıştım. Sonra iş olsun diye denemeye karar verdim, ve hayret, gerçekten insan kontağa bu şekilde farklı bakıyor.

Bütün kontak baskıları negatiflerden ayrı olarak saydam poşetlere koyup dosyalıyorum:

Aslında kontakt baskı işlevselliğinin ötesinde negatiflerin kalitesi hakkında da önemli ipuçları verir. Buna da başka bir yazıda değineyim.

Bu fotograf için 35mm SLR makinada manuel bir 50mm sabit optik kullandım. Kodak TriX filmi 1:1 sulandırılmış D76'da yıkadım:

Sabitleme banyosundan yeni çıkmış 24x30cm'lik Ilford Multigrade Warmtone kart:

Bu haftalık da bu kadar dostlar. Buraya kadar sabrettiğiniz için teşekkürler. Umarım boş ve gereksiz konuşmamışımdır.