19 Aralık 2012 Çarşamba

Brecon Beacons - Galler

Brecon Beacons, 2006

Fotograf, Britanya adasındaki Galler bölgesinde yer alan Brecon Beacons tabiat parkından. 800m civarındaki zirveleriyle bu bölge yaz kış popülerliğini sürdüren uzun yürüyüş rotalarına sahip. Arabamızı yol kenarındaki park yerine bıraktıktan sonra Pen Y Fan zirvesine doğru tırmanmaya başladık ama zaman zaman ürkütücü bir tipi çıkıyor, göz gözü görmez oluyordu. Altı üstü 886m demeyin, dağ dağdır, tepede hava şartları bambaşkadır, çok dikkatli olmak, riskleri tartmak gerekir. Yön kaybı ve soğuk insanın başına ciddi iş açabilir. Bizim şansımız yaver gitti, yükseldikçe hava düzelmeye başladı ve önce Corn Du, ardından da Pen Y Fan zirvelerine çıktık. Yukarıda olağanüstü güzel bir manzara bizi bekliyordu, uzaklardan kar yüklü bulutlar gelip gelip geçiyordu.

İniş sırasında ise karşımıza dört mevsim bu doğal ortamda yaşayan midilliler çıktı (Welsh Mountain Ponies).

Birkaç saat sonra, tekrar arabamızı bıraktığımız yere vardığımızda gözlerime inanamadım. Her yer hınca hınç dolmuş, insanlar, aileler karda dağa tırmanmak için akın akın buraya gelmişlerdi. Üstüne üstlük, acil bir durum olabilir diye yol kenarında büyük bir dağ kurtarma helikopteri bekliyordu. Bir yandan halkın bu doğa sevgisini, diğer yandan tedbir amacıyla bölgeye helikopter dahi gönderilmiş olmasını hala hayranlıkla hatırlarım.

Meraklısı için teknik bir muhabbet:
Orta format SLR makinada 80mm standart optik ve Kodak TriX film kullandım. Objektifin önünde sarı veya turuncu filtre de vardı. EI320’de pozladığım filmi 1+1 sulandırılmış D76’da yıkadım. Bugüne kadar hiç açıklamadan “EI” ibaresini kullandım. EI, Exposure Index anlamına geliyor ve pozlama için bizim kişisel olarak kullandığımız/kabul ettiğimiz film duyarlılığını ifade ediyor. Örneğin Kodak, TriX film için ISO standardına göre ISO400’lük bir hız ölçmüş, kutunun üstüne de bunu yazmış. Ama illa ki bu hızı kullanmamız gerekmiyor, kişisel tercihlerimize veya hedeflediğimiz bir negatife göre filmi daha az veya daha fazla pozlayabiliriz. Bu filmi EI320’de pozladım demek, ISO400’e nazaran 1/3 stopluk ilave poz vermişim demek. Aslında bu mesele çok derin, yani öyle kafamıza göre fazla/az poz vermekle iş bitmemeli, neyi niçin yaptığımız bilmemiz lazım. Şimdilik bu konuyu daha fazla deşmeyeyim…kısa bir yazıyla işin içinden çıkamayabilirim J

6x6 negatif

Negatif problemsiz. Filtre sayesinde gök mavisi ve bulutlar iyi ayrışmış. Düz baskıda gökyüzü hala biraz cansız kalmasına rağmen ilave pozun daha da karartacağı iyi bir "temel" var. Sağ ve sol alt köşelerde de daha fazla detay olmalı.

Düz baskı
Fotografı taramak için kullandığım tarayıcı yine beyazları çok iyi tutmuyor maalesef. Sağ-sol alt köşeler burada göründüğü kadar açık değil mesela. Ne kadar ayarlarla oynadıysam da bir türlü açık tonları istediğim gibi alamıyorum. Dün yeni bir tarayıcı aldım; bakalım o nasıl sonuç verecek!

Ana baskıyı 24x30cm ebatlarındaki Ilford Multigrade Warmtone karta yaptım ve Dektol kart banyosunda geliştirdim. Kar fotografı warmtone karta basılır mı diyeceksiniz şimdi, nitekim haklısınız. Standart Multigrade karta, üstüne de selenyum tonlanmış bir versiyon daha basmalıyım sanırım.

Önce 3.5 numara kontrast filtresiyle 16 saniyelik bir ana poz verdim. Aşağıdaki şema uyarınca sağ ve sol alt köşeleri biraz toparlamak için buralara 2 saniye daha ilave ettim. Gökyüzüne daha derin tonlar vermek içinse kırmızı hattın üstüne elimi maske olarak kullanarak ilave 6 saniye, sağ üst köşeye ise 4 saniye daha poz verdim.


Şimdi burada çok çok önemli bir mesele var. Gökyüzüne ilave poz vereceğiz, tamam da, bunu hangi kontrastta yapacağız? Ana poz kontrastı olan 3.5 numara ile mi? Birçok fotografta ana poz kontrastını kullanmak yeterlidir. Ama öyle fotograf vardır ki, multigrade kartın özelliklerini kullanmak daha iyi sonuç verir:

Yüksek kontrast filtreler koyu tonları, düşük kontrast filtreler ise açık tonları daha çok etkiler!

Bu cümleyi iyi anlamakta büyük fayda var. Buradaki fotograf için bu cümle şunu ifade ediyor: gökyüzüne ilave pozları düşük kontrast filtre ile versem beyaz bulutlar gri olur, mavi gök çok az etkilenir; ilave pozları yüksek kontrast filtre ile versem mavi gök daha da kararır, bulutların beyazı ise çok az etkilenir. Nitekim bu fotografta istediğim tam da bu ikincisi. Tersi durumunu da işe yaradığı fotograflar var tabii ki. Mesela şu: Çocuk İşçi

Filmin kontakt baskısının bir kısmı ile orjinal baskı



2 yorum:

  1. Üstad, ben bir türlü multigrade baskıya geçemedim. İyi bir baskı için multigrade şart mı? Bu konuda derli toplu bir kaynak bulabilir miyim acaba?

    YanıtlaSil
  2. Merhaba,
    iyi bir baskı için multigrade şart değil tabii ki. Ne de olsa multigrade kartlar öncesinde de güzel baskılar yapıldı. Ama günümüzde sabit kontrastlı kartlarda kontrast çeşitliği çok azaldı. Çoğu 2 veya 3 numara. Yani negatif çok düşük veya çok yüksek kontrastlı ise mevcut sabit kontrastlı kartlar uygun olmayabilir.

    Hangi kartı kullanıyorsunuz?

    Multigrade kullanımı öyle ayrı bir zorluğu olan bir olay da değil. Sadece multigrade kart ve filtre seti lazım, o kadar. Daha detay bir sorunuz olursa mail atabilirsiniz.

    YanıtlaSil