Kadıköy'ün kazı Rodi - 2008

Kadıköy çarşısının meşhur ama ne yazık ki merhum kazı Rodi. Kare, 2008’in soğuk ve karlı bir Şubat gününde çekildi. Rodi bir yıl sonra, Mayıs 2009’da öldü.

Bazı teknik detaylar:

35mm rangefinder tipi makina, 35mm sabit optik. Daha da önemlisi, hızlı karar ve çekim!

Ilford Delta 100 filmi 1+1 sulandırılmış XTOL’de 10.5 dakika yıkadım. Bu arada, 1+1 sulandırmak ne demek bilmeyenler için açıklayayım. Örneğin XTOL veya ID-11 toz film banyosu aldığınızda paketin üstünde kaç litre solüsyon hazırlanacağını yazar. XTOL aldığınızda 5 litrelik bir solüsyon hazırlanır. Buna ingilizcede “stock solution” diyorlar. Bizim literatürde ne deniyor bilmiyorum. Stok solüsyon belki? Ben hep stok demişimdir. Bilen varsa beni aydınlatabilirse sevinirim. Neyse, 1+1 demek, bir birim stok solüsyon ve bir birim su karıştırılmıştır demek. Mesela 2 adet 35mm film alan tanklarım toplam 600ml sıvı gerektiriyor, dolayısıyla filmi yıkamadan hemen önce 300ml stok ile 300ml suyu karıştırıyorum. Benzer şekilde 1+N, bir birim stok ve N birim su demektir. Stok solüsyonun ömrü aylarla ifade edilirken (saklama koşullarına çok bağlı), sulandırılmış karışımın hemen kullanılması önerilir. Her bir karışımda filmin ne kadar yıkanacağını da film üreticisi bir tabloda gösterir. Gerçi bunları başlangıç değerleri olarak almakta fayda var. Yani baktınız negatiflerinizi basarken hep en yumuşak veya en sert filtreleri kullanmanız icap ediyor, o zaman banyo süresini elbette arttırmak veya azaltmak iyi olur.  Sıvı olarak satılan film banyolarının da üstünde sulandırma oranları ve banyo süreleri yazılıdır.

Negatif

Negatif kontrastı ne yazık ki oldukça düşük. O yüzden baskıda en kontrast filtreyi, 5 numarayı kullandım. Ana pozu adamın kıyafetinde yeterli detay ortaya çıkacak şekilde tespit ettim. Hal böyle olunca karenin sağı biraz açık kaldı ve ufak çaplı birkaç müdahale ile bunu dengelemeye çalıştım.

Baskı planı (büyütmek için tıklayın)

Baskı için fiber tabanlı Ilford Multigrade Warmtone kart ve soğuk tonlar veren Tetenal Eukobrom ikilisi kullandım. Ana poz olarak kartı 20s pozlarken önce yukarıdaki baskı planından görülebileceği gibi adamın yüzünü tel ucunda bir parça blu-tac ile ~1s, ardından karenin sağındaki gençler grubunu parmaklarımla ~2s kadar maskeledim. Kırmızı çizgilerin herbirinin sağına 3’er saniye ekledim; ya ellerimi veya bir karton parçası kullanarak. Son olarak da Rodi’ye uygun kesilmiş bir maske ile Rodi’ye 5s ilave poz verdim. Tabi bu az/fazla pozlamalar gökten zembille inmiyor; çöpe giden birkaç deneme yanılma baskısı illaki oluyor.

Bu kareyi 30x40cm Forte karta da bastım. 30x40 kart kullanırsam genelde fotoğrafı aşağıdaki gibi 20x30cm olarak basıyorum. Bizim 3 yaşındaki velet kontakt baskıları incelerken, daha doğrusu parmaklarken, “şunu bir tut da fotoğrafını çekeyim” dedim. Sağolsun, baskıyı pek bir itinayla tutuyor J