Apollon Tapınağı, Didyma, 2012 |
Yolunuz Didim civarına düşerse, Apollon Tapınağı’na mutlaka
birkaç saat ayırmanızı öneririm. Bu iki devasa sütunun ihtişamını ve yapıdaki
taş işçiliğinin güzelliğini görünce antik Helen uygarlığına tekrar şapka
çıkarttım. Tapınağı o kadar sevdim ki, iki ayrı günde farklı farklı saatlerde
gelip fotograflar çektim. Bu fotograf son akşamdan; artık ana siteden çıkmışız,
tellerin arasından son bir bakış atıyorum, güle güle diyorum.
Meraklısı için teknik muhabbetler:
40 yıllık SLR makinada (Nikon F2) 105mm optik ve sarı filtre. Kodak Tmax400
filmi EI200’de pozladım, 1+1 sulandırılmış Ilford ID-11’de 9 dakika yıkadım.
Normalde filmin greniyle bir derdim yoktur. Hele hele
Tmax400 zaten son derece ince grenli. Ama bu karenin 30x40 baskılarını ilk yaptığımda
nedense greni biraz sert buldum. Nasıl anlatsam? Sütun sanki daha bir form
kazanmalıydı, öne çıkmalıydı, ve gren sanki bunu biraz engelliyormuş gibi geldi.
Filmin grenini baskıda azıcık yumuşatmak istediğim zaman aşağıda gördüğünüz el
yapımı bir difüzor kullanıyorum. Yıllar önce kalınca bir telden halka yapmış ve
siyah naylon kadın çorabından kestiğim parçayı kenarlarından halkaya dikmiştim.
Bu müthiş icadı kullanmanın değişik yöntemleri var. Mesela
bütün poz boyunca kullanırsanız fotografın siyahının beyazlara aktığı yumuşak
ve difüz bir sonuç elde edersiniz. Kadın portrelerinde “çok kötü çıkmışım yaa”
zılgıtını yememek için bu şekilde kullanılabilir!
Pozun sadece bir kısmında kullanarak daha ara sonuçlar elde
ediliyor: mesela %50 difüzersiz ve geri kalanında difüzerli bir baskı netice
itibariyle difüz görünmeyecek ama onun yerine grenin sertliği biraz kırılacak. Yanlış
anlaşılmasın, gren flulaşmıyor, baktığınızda yine görünüyor ama fotografın
bütününde gren izlenimi biraz azalıyor. Anlatması zor, ekrandan görmek ise imkansız…
en iyisi denemek ve doğrudan baskının kendisinde görmek.
Burada uyguladığım yöntem bu ikincisi oldu. Yalnız önce
difüzerin yarattığı ışık kaybını ölçmek gerekiyor. Benim durumda tam 1 stop’luk
bir kayıp olduğunu daha önce belirlemiştim (yani, örneğin poz için 10s
belirlediysem, ful difüzer kullanma durumunda 20s pozlamalıyım). Bu baskıda test
şeritleri ile poz için 20 saniyede karar kıldım, süreyi ikiye böldüm, kartı 10s
difüzersiz, 20s de difüzerli (1 stop kayıp nedeniyle) pozladım.
Efsanevi fotografçı W. Eugene Smith’in de benzer bir yöntem
kullandığını biliyor muydunuz? Bahsettiğim gibi, grenin sertliğini kırmak için sık dokunmuş tellerden yapılma eleğe benzer bir şey kullanıyordu.
Fırından yeni çıkmış, 30x40cm ebatlarındaki mat yüzeyli Ilford
Multigrade warmtone karta baskı:
Kodak Rapid Selenium Toner ile güçlü bir selenyum ton versem
nasıl olur acaba dedim ve 1+9 sulandırma oranında yaklaşık 15 dakika ful
tonladım. Solda tonerle patlıcan rengine dönmüş baskı, sağda ise tonlanmamış
baskı:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder