Savaş karşıtı gösteri - Londra - 2003

Savaş karşıtı gösteri, Londra, 2003

2003 yılında, Irak işgali öncesinde Londra, tarihinin en büyük sokak gösterisine sahne oldu. Toplumun her kesiminden bir milyon insan savaşa karşı yürüdü (http://en.wikipedia.org/wiki/February_15,_2003_anti-war_protest#London). Gösteride saatlerce fotoğraf çektim. Bu gençlerin coşkusu, bir şeyleri harekete geçirebilme ümitleri ile sonra yaşanan uzun savaş ve yıkım arasında ne kadar da büyük bir tezat var.

Bazı teknik detaylar:

35mm SLR makinada 28mm optik. Ilford Delta400 film. Kodak XTOL film banyosu.

Baskıya geçmeden önce negatifi dikkatlice incelemekte fayda var. Kontrast nasıl? Gölgelerde detay var mı? Çok yoğun yerler var mı? Tabii bu sorulara ancak biraz tecrübeyle makul cevaplar verilebiliyor. Bence en doğru başlangıç karta müdahalesiz, düz bir baskı yapmak; sonra da bu baskıyı negatifle karşılaştırmak. Müdahalesiz baskıdan ne anlıyorum? Adı üstünde, tek bir poz ve kontrast ayarı ile yapılan baskı. Ama o tek pozun ve kontrastın bile kişiden kişiye farklılık gösteren, hatta aynı kişinin zaman içinde evrilen fotoğraf anlayışına bağlı olarak değişebilen parametreler olduğunu unutmayalım (aklıma Bill Brandt’ın erken ve geç dönem fotoğrafları geliyor). Örnekler üstünden yazmak daha kolay olduğu için bu negatifi ele alalım. Ben bu negatif ile müdahalesiz bir baskı için sağdaki gencin yüzünü ve hemen çevresindeki bölgeyi baz alıyorum. Bu bölgede hoşuma giden bir kontrast ve ton yoğunluğu elde edene kadar test şeritleriyle denemeler yapıyorum. Ardından, bulduğum bu poz süresi ve kontrast ile bütün karenin bir baskısını yapıyorum. Sonuçta bazı yerlerin fazla koyu, bazı yerlerin ise fazla açık, hatta kartın kendi beyazından ayırt edilemeyecek kadar açık olduğunu görüyorum ve bu “kusurları” giderecek şekilde müdahaleler yapıyorum.

Bu fotoğrafı aşağıdaki plana göre bastım:

Yukarıda bahsettiğim gibi, sağdaki gencin yüz çevresinde hoşuma giden tonları ve kontrastı bana 3 numara filtre ve 17s’lik bir poz verdi. Kırmızı ve sarı çizgilerin üstüne +6s, yeşil çizginin sağına +4s ek poz verdim. Mavi taralı alanı ise ~3s boyunca maskeledim (bknz: 6 Ocak 2012 tarihli postanın son fotoğrafı). Buradaki amacım, soldaki gencin ceketindeki detayları biraz daha görünür kılmak ve gövdesini öne çıkartmaktı.

Bu fotoğrafı 9 yıl önce basmışım. Bugün tekrar bassam gökyüzüne biraz daha ton vermeye çalışırdım. Elim pek bir korkakmış o zamanlar.

Baskı için 20x25cm boyutlarındaki Agfa MultiContrast Classic (MCC 111) kartını kullanmıştım. Agfa MCC, benim bugüne kadar en sevdiğim kart oldu. Harikulade ton değerleri vardı. Özellikle siyahına doyum olmazdı. Ne yazık ki Agfa’nın 2005-2006 gibi tarihe karışmasıyla bu güzelim kart artık yok. Çok değerli kareleri basmak için kenarda sakladığım bir 100’lük kutum vardı. O kutudaki son kartı da geçen yaz kullandım…

Neyse ki bazı kartlar üretimden kalkarken yerine yenileri gelebiliyor. Mesela daha birkaç ay önce  “Ilford Multigrade Art 300” piyasaya sürüldü. Henüz ülkemiz sınırları içinde göremedim. Umarım Sirkeci camiası yakın zamanda bu kartı ithal etmeye başlar, zira web’den okuduğum değerlendirmeler insanın ağzını sulandırıyor!