Broadway Tower - İngiltere

Broadway Tower, İngiltere’nin batısındaki Cotswolds bölgesinde yüksekçe bir tepenin üzerine kurulu. Yapının kısa hikayesi: Broadway Kulesi

Meraklısı için teknik detaylar:

35mm SLR makina. 24mm optik. Ilford Delta400 film. XTOL film banyosu.

Negatif

Daha önceki fotoğraflarda “buraya bu kadar fazla poz, şuraya şu kadar maskeleme” şeklindeki cümlelerim bu işlere aşina birisi tarafından anlaşılabilir. Ama hiç bilmeyen ve merak edenler için çok basit iki fotoğrafla olayı  görselleştireyim dedim. Birkaç hafta evvelki Karaköy fotoğrafında anlattığım test şeritlerini kullanarak fotoğraftaki ön plan için 32 saniyelik poz süresi kullanmaya karar verdim. Sadece bu pozu kullandığım zaman gökyüzündeki tonları biraz açık bulduğum için gökyüzüne %50 fazla poz vermeye karar verdim. Ama bu sırada kule de ek poz alacak. Peki ana pozun kulede verdiği ton değerleri benim için iyiyse bu fazla pozu nasıl engellerim? Bir yöntem, ana pozda kuleyi birazcık maskelemek ki gökyüzüne ek poz verdiğimde tekrar orijinal, yani istediğim ton değerlerine geri dönsün.

Şöyle ilerledim. Ana pozda tel ucunda uygun form verdiğim blu-tac ile kuleyi aşağıdaki gibi 6s (ana pozun %20’si) maskeledim:

Sonra da bir kartonu ufuk çizgisinden itibaren 16s boyunca yavaşça yukarı aşağı hareket ettirerek gökyüzüne daha fazla ton verdim. Bu sırada biraz önce poz eksilttiğim kuleye tekrar istediğim ton geri gelmiş oldu. 16s’de karton karenin üstü ve ufuk çizgisi arasında gidip geldiği için kulenin ışık aldığı zaman aralığı sadece ~6s civarında.

30x40cm Ilford Galerie karta baskı:

Yağlı Direk - Akçakoca

Akçakoca - 2011

Akçakoca festivalinde bir yağlı direk kuruluyor ve gençler bunun ucundaki ödüle ulaşmak için birbirleriyle yarışıyorlar. Fotografı festivalden sonra çektim. Ödül gitmiş, yağlı direk kalmış, gençler hala tadını çıkarıyorlar. Biraz da fotografçı için hünerlerini sergiliyorlar J

Meraklısı için bazı teknik detaylar:

35mm makina. 28mm optik. Ilford Delta100 film. XTOL film banyosu.

Negatif

Kimi meşhur fotoğraf inanılmaz fiyatlara satılırken o fotoğrafın negatifinin pek bir kıymeti olmuyor. Anlaşılabilir nedenleri var. Ne de olsa fotoğrafın fiyatını yükseltenler zengin koleksiyonerler. Bunların da negatiften pek bir şey anladıklarını sanmıyorum. Anlasalar bile negatifi çerçeveleyip duvara asmanın bir anlamı yok. O negatiften yeni baskılar elde etmek de onlar için pek cazibeli değil çünkü genellikle “vintage print” denilen, fotografçının kendi elinden çıkmış, onun ellerinin tuttuğu, nefesinin dediği, belki de moleküllerinden bir kısmının hala tutunduğu özgün baskıdır asıl istedikleri J

John Loengard’ın, “Celebrating The Negative” kitabının önsözünden şu cümleleri alıntılıyorum: “…Sotheby’s müzayede evi negatif satışını reddediyor, çünkü negatif için alıcı yok…Paul Strand’ın negatifleri bir kitabın basımı için kullanıldıklarında $200’a sigortalandılar. Strand’ın bu negatiflerden yaptığı baskılar ise $200.000’a sigortalandı…Cornell Capa: ‘Koleksiyonerlerin negatif almalarını istemem. Ellerindeki baskı daha değerli olsun diye negatifi yok ederlerdi’...”.

Öte yandan, SB film kullanan fotografçı için negatif her şeydir. Negatif, bir nesne olarak bile benim için güzeldir. John Loengard, Edward Weston’un meşhur biber fotoğrafının 8x10 inçlik negatifini görünce “ışığın gümüş kristallerini olağanüstü güzellikte dizişi karşısında nefesim tutuldu” derken sanırım benzer şeyler hissediyordu.

Plastik karta 14x21cm'lik küçük bir baskı ile fiber tabanlı 30x40 Ilford Galerie karta 20x30cm'lik baskı

Fıçı Ustası

Necdet usta - 2011

İstanbul'da Eyüp’ten Rami’ye çıkan yokuştaki ara sokaklardan birinde fıçıcı Necdet usta yıllardan beri sürdürdüğü zanaatını icra etmeye devam ediyor.

Meraklısı için bazı teknik detaylar:

6x6 TLR tipi makinayı üçayağa sabitledim. Kodak Tmax400 filmi ilk kez Ilford DD-X banyoda yıkadım ve çok memnun kaldım. O kadar pahalı olmasa daha çok kullanırdım herhalde.

Negatif

Geçen yıl ilk göz ağrımı tekrar keşfettim: Ilford Ilfospeed plastik tabanlı kart. Multigrade kartlar kullana kullana Ilfospeed’i unutmuşum gitmiş. Halbuki yıllar önce ilk baskılarımı Ilfospeed’e yapmıştım. Ilfospeed sabit kontrastlı bir kart. Eskiden en yumuşağından en sertine kadar 5 farklı kontrast çeşidi vardı piyasada, dolayısıyla karanlıkodada farklı kontrastlarda kart bulundurmamız gerekirdi…negatif kontrastı düşükse sert kontrastlı kart, negatif çok kontrastlıysa yumuşak kart kullanarak makul baskılar elde ederdik. Multigrade kartların yaygınlaşmasıyla sabit kontrastlı kartlar gitgide terk edildi*. Artık Ilfospeed’in sadece 3 numara orta-sert kontrast versiyonu satılıyor. Geçen yıl Ilfospeed’i raflarda görünce içimden geldi, bir kutu aldım, hem de hiç kullanmadığım parlak yüzeyli versiyonunu. İlk baskıları yapınca küçük çaplı bir şok yaşamıştım çünkü ara tonların ayrışması bana olağanüstü güzel geldi. Daha sonra aynı negatiften hem Ilfospeed’e hem de Multigrade karta karşılaştırma amaçlı baskılar yaptım. Sonuçlar çok net biçimde Ilfospeed’in ara tonları daha başarılı ayrıştırdığını gösteriyor. Yani her iki kart ile siyahtan beyaza uç tonları yakaladığımızda Ilfospeed’de ara gri tonların ayrışması çok daha canlı. Bu farkı ekranda görmek ne yazık ki imkansız, o yüzden karanlıkoda ile uğraşan dostların bizzat denemelerini öneririm. Artık karanlıkodada bir miktar Ilfospeed bulunduruyorum. Negatif kontrastı uygunsa kart olarak Ilfospeed’i tercih edebiliyorum...Necdet ustanın fotografında olduğu gibi.

Ilfospeed kart yüzeyinden detay (yansımalar bilinçli; başka türlü yüzey dokusu belli olmuyor)

* Multigrade demek, adı üstünde, aynı kartta birden fazla kontrastı elde edebilmek demek. Bunu da karta düşen ışığın önüne farklı renklerde filtreler koyarak yapıyoruz.

Nha Trang - Viet Nam

Nha Trang - 2006

Viet Nam’ın büyük sahil kentlerinden Nha Trang’ın limanından bir kare. Karımla Viet Nam’a güneydeki Ho Chi Minh’den girmiş, bir aylık seyahatin sonunda en kuzey dağlardaki Sa Pa’ya kadar uzanmıştık. Sırt çantasıyla ve toplu taşımayla yolculuk edince yükün her gramı çok önemli. Fotograf ekipmanını bu yüzden son derece dikkatli seçmek lazım: kolay taşınabilir ve dayanıklı olmalı. Ben pile ihtiyaç duymayan mekanik bir gövde ve 35 ve 50mm optikler tercih etmiştim.

Viet Nam’lı kayıkçıların kürekleri elleriyle değil, ayaklarıyla çevirdiklerini biliyor muydunuz (fotografta ortadaki kayıkçılara dikkat)?

Bazı teknik detaylar:

Rangefinder tipi makina. 35mm optik. Ilford Delta 100 film. ID-11 film banyosu.

Negatif

Genelde baskı notları tutarım. Bu nüsha için nedense yazmamışım. Kart yüzeyine bakınca sanki Agfa Multicontrast Classic (MCC111) kullanmışım gibi.

24x30cm karta baskı